Ik ben vergroeid met The Limits of Growth, die in 1972 door The Club of Rome werden geformuleerd. In het algemeen begreep ik dat het zou helpen als ik mijn persoonlijke inname zou temperen; minderen dus. Net zoals in de wetenschap, zijn in het algemeen de meeste regels en stellingnames gebaseerd op aannames. Wees daarom verstandig en ontmasker desgewenst regels en stellingnames door deze te bevragen. Zo veronderstel ik dat veel huidige regels aangaande ons duurzaamheidsgedrag ons door een overgangsfase zullen leiden. Daarom test en improviseer ik voortdurend om een eigen, hopelijk logischere richting te vinden. Wetende dat spelen in het algemeen kan helpen om vooruit te geraken, suggereer ik een speelse ‘50% minder’. Dat begint met het binnenshuis dragen van warme kleding in de winter en het eten van lokaal zomerfruit in de zomer. Ook vond ik een kleermaker die mijn kapotte kleding een vervolgleven geeft. De verbouwing van een garage tot onze bedrijfsstudio leverde ooit een eerste bewust ‘50% minder-gebouw’. We passeerden de regelgeving van destijds en zochten een eigen weg. Het werd een optelsom van logisch veronderstelde vanzelfsprekendheden: -De duurzaam gebleken klassieke stedenbouw (en niet de Moderne stad) leverde een locatie. -Geen nieuwbouw maar een verbouwing van een bestaand gebouw, en dan met zoveel als mogelijk hergebruik van bestaand. -De indeling van de binnenruimte staat divers gebruik toe (zelfs wonen) en het architectonisch ontwerp levert een herkenbare, verbonden en gastvrije ruimtelijkheid. -Er is gebouwd met ongepolijste, lokale en goedkope materialen, vertrouwende op de ‘waardevermeerdering’ die logisch en nauwkeurige detaillering brengt. -Een nieuwe dikke betonvloer op de begane grond met lage-temperatuur-betonkernactivering verwarmt het hele gebouw. -Natuurlijke ventilatie, in plaats van technische luchtinstallaties, waardoor een constant, natuurlijk en aangenaam binnenklimaat wordt geboden en het sick-building-syndroom wordt vermeden. -Een optimale mix tussen natuurlijk en kunstmatig werklicht. -Aan de achterzijde ruimte voor een kleine stadse patiotuin, die werd beplant met twintig bomen, die als zonwering een oververhit gebouw voorkomen. -Een heel dak vol zonnepanelen. -Een vloot aan elektrische deelauto’s voor de deur die ook gebruikt worden door buurtbewoners en die deels geladen worden met de zonne-energie die het gebouw levert. Ik hoop dat we ooit ook voor duurzaamheid een echt holistische benadering weten te vinden, die in elk geval meer is dan het invullen van een rekenprogramma.