|
20305 | |
| Project | Verbouwing woonhuis familie Bruls |
| Locatie | Maastricht |
| Opdrachtgever | Familie Bruls |
| Uitvoering | 2010 |
| Fotografie | Eigenhuis & Interieur |
Mathieu Bruls: ‘Klassieke singelhuizen als het onze, dat werd gebouwd in 1909, zijn vaak al toe aan hun derde of vierde leven. Er hebben verschillende generaties in gewoond en ze zijn in veel gevallen in gebruik geweest als kantoor of atelier. Kortom: er is van alles mee gebeurd. Dat geldt ook voor dit pand. In feite is het een behoorlijke architectonische kwaliteit dat deze huizen die flexibiliteit hebben, en dus verschillende functies aankunnen. Over duurzaamheid gesproken. In de praktijk betekent het wel dat aan de structuur in de loop der jaren vaak behoorlijk wat kapot is gemaakt. Het eerste dat we daarom altijd doen, is die oude structuur weer kracht geven. Want als je die niet voldoende herkent, voelt een huis onnatuurlijk. Wat we als architect met dit soort verbouwingsprojecten dus in eerste aanleg moet doen, is teruggaan naar de essentie. Het is namelijk niet zo moeilijk om een gekke kuif op te zetten of een scheef bloesje aan te trekken, het is veel moeilijker om orde op zaken te stellen. Maar daarna heb je, zoals gezegd, vrijheid. Dan heb je een waarachtige basis om er iets nieuws tegenaan te zetten of contrast te zoeken.’ De authentieke structuur kracht bijzetten, heeft Bruls onder meer gedaan door hoge deuren met veel glas te plaatsen op de assen van de ruimtes. ‘Dat is in overeenstemming met de klassieke taal waarin het huis honderd jaar geleden is gebouwd. Huizen werden georganiseerd langs assen, met zichtlijnen en duidelijk afgebakende ruimtes. Door het na-oorlogse modernisme werd dat overruled. Toen moesten het vooral allemaal in elkaar overvloeiende ruimtes zijn. De glazen kast aan het plafond van de woonkamer is zo’n ingreep die, met een knipoog, de klassieke structuur herstelt. In de jaren zeventig, de tijd van de doorzonkamer, zijn de bouwkundig noodzakelijke dragende binnengevels en en-suite-constructies vaak weggehaald en vervangen door een stalen balk. Maar je voelt aan alles dat zo’n huis eigenlijk uit een voor en achterkamer opgebouwd wil zijn. Om die gescheidenheid weer voelbaar te maken zonder de doorzon-voordelen teniet te doen, hebben we die glazen kast gemaakt.’ Een andere veel voorkomende ingreep is volgens de architect de aanbouw van een serre. ‘Vaak zogenaamd om ruimte te winnen en meer contact te hebben met de tuin. Maar hierdoor wordt de kamer die oorspronkelijk aan de tuin grensde, opeens een donkere tussenkamer die van veel kwaliteiten is beroofd. Zonde. We hebben de serre die hier was toegevoegd dan ook gesloopt. In plaats daarvan hebben we een pui uit twee glazen deuren gemaakt. Zo heeft het huis zélf weer goed contact met de tuin gekregen.’ ‘Toen de essentie van het huis was hersteld met deze correctiestappen, konden we met ingrepen starten die daar mee contrasteren en die het huis weer ‘bij de tijd’ brengen. Op de bestaande bouw hebben we nieuwe verdiepingen en een dak van glas toegevoegd.’ Wie naar boven gaat, belandt in een ander milieu. Je loopt naar het licht toe. Zelfs de trap is van glas en vormt zo een verticale licht-as die ervoor zorgt dat het licht tot diep in het huis doordringt. ‘Helemaal boven, op een zwevende vloer, staat onze badkuip. Je beleeft daar mooie momenten van reflectie als je in bad ligt en de wolken boven je ziet langstrekken of naar de peilloze sterrenhemel tuurt. Uitzonderlijk is ook de wastafel in de andere badkamer: een vlakke plaat die onder een kleine hoek in een spiegelkast steekt. We zijn dat idee nu aan het ontwikkelen tot een kant-en-klaar meubel. Dat doen we overigens vaker, maatwerk meubels ontwikkelen tot autonoom product. Het kastsysteem in de bibliotheek, de lange bank in de zitkamer en de vloerlamp in de werkkamer zijn een paar van die autonome meubels, waarvan een deel in de collectie van de eigen webwinkel M12.nl is te vinden.’ Elke afzonderlijke boekenkast is te zien als deel van één grote kast van negen meter breed en acht meter hoog, die is verdeeld over twee verdiepingen en in totaal vier kamers. ‘Met die kasten zijn de schouwen in huis weggewerkt. Een schouw is enorm bepalend voor de ruimtelijke oriëntatie in een kamer, maar als er geen haard of kachel meer is, voelt dat vreemd. Dan geeft het een soort fantoombeleving. Door die wandvullende kasten zijn de ruimtes rustiger geworden. Je ziet dat de woonkamer nu bijvoorbeeld veel meer is georiënteerd op de tuindeuren. De blik wordt naar de groene oase buiten geleid, in plaats van naar een geamputeerde schoorsteen. Achterin de tuin is een wit scherm geplaatst dat ervoor zorgt dat de zichtlijn zich vanuit het huis naar buiten voortzet. Dat ervaar je heel nadrukkelijk, je ziet voortdurend takken wiegen voor dat witte scherm. Het scherm is ook belangrijk omdat het tot laat zonlicht vangt in de tuin die op het oosten ligt.’ Wat Mathieu Bruls het liefst doet, is huizen ontwerpen tot en met de meubels en de tuin. ‘Om er één belevingsgeheel van te maken. In onze keuken is dat goed zichtbaar. We hebben daar twee dubbele deuren met veel glas gemaakt. Als we aan het overkragende betonnen aanrecht eten, zitten we zo goed als buiten. Het zal duidelijk zijn dat teruggaan naar de essentie van een klassiek pand voor ons iets heel anders betekent dan het terugbrengen van authentieke details. Zo hebben we de gevel van witte voegen voorzien, waardoor deze ontzettend sprankelend is geworden. Niet authentiek, maat toch weet ik zeker dat ze dat honderd jaar geleden ook gedaan zouden hebben als het toen mogelijk was geweest. Inmiddels heeft zo’n beetje de halve stad dit voorbeeld gevolgd.’ E&I Special 2010 | |
