the archaic but cultivated house
programma.........
projectnummer...
locatie.................
opdrachtgever....
fotografie............
nieuwbouw privéwoning
1601 (ontwerp in 2016)
Maastricht, NL
-
Leon Abraas
Het was snel duidelijk dat het te ontwerpen huis deel zou gaan uitmaken van een nieuw eco-landgoed, gelegen op een flank van de Pietersberg; een prachtplek in de heuvels, met panoramisch uitzicht over de rivier de Maas en de stad Maastricht. Terwijl het ontwerp van de woning vorderde, werden de omliggende landbouwgronden, vol historisch landbouwgif, omgevormd in een hedendaags eco-landgoed: een mini arcadia. Het complex omvat inmiddels wijngaarden, hoogstam fruitbomen en groentetuinen. Een aantal terreinen wordt begraasd door oer-koeien. De architectuurtaal voor de beoogde villa vroeg om ernst en relativerende speelsheid tegelijk. Immers, zo keken we ook naar het aanwezige landschap. Bedenk dat de aanwezige formerende natuur die er door de eeuwen heen ontstond ook een vergelijkbaar dualisme kent. We maken onszelf vaak wijs dat we ongerepte natuur ontmoeten. Niets is minder waar, ook hier niet. Veel mensenhanden kwamen er ook hier al aan te pas. Op deze plek stonden maar al te vaak kanonnen van aanvalslegers die niet alleen het landschap rigoureus uitwoonden. Wie fundament zoekt, begint vaak bij het rauwe, onbewerkte; de ondergrond. In onze cultuurgeest duiden we het graag als familie van archaïsch; nagenoeg onbewerkt wellicht, omdat onze daden graag de maat der dingen zijn en we dientengevolge natuur (de grondstof) graag, vol zelfgenoegen, met die maatstaf meten; en er dus het begin van iets voor ons in zien. We mochten dit ontwerp samen met kunstenaar Xander Spronken en zijn team realiseren. Hij is als autonoom kunstenaar gewend om betekenis te hameren in centimeters dik staal. Jaren geleden begon hij met de bouw van een eigen atelier en woning, met gebruik van welhaast versteende, gerecyclede, hardhouten kadepalen. Uiteindelijk realiseerde hij een aantal gebouwen voor vrienden en bekenden; en nu ook dit huis. Het gebouw toont zo weinig mogelijk complexe details of slimme overpeinzing. Dit tezamen met een focus op een ‘primitieve’ oer-detaillering, daar waar details wel degelijk toonbaar nodig zijn. Er wordt de suggestie gewekt alsof er is ontworpen met het idee dat de eerste ingeving vaak het best is en overdenking tot vervlakking kan leiden. De syntax in de architectuur toont dientengevolge een verademende eenvoud. Ofschoon aanwijsbaar hyper-rigide, is er ruimschoots plek voor een ingeving, die zo goed past bij ons onvoldragen menselijk handelen. Het rigide gebruik van gerecycleerde houten balken en kolommen brengt als vanzelf een oertype van het moderne; de glazen doos met een autonome draagstructuur. De realisatie van het landgoed en dit gebouw zou ondenkbaar zijn geweest zonder de jarenlange en eindeloze bezieling van de ongekend standvastige opdrachtgever, die hierdoor niet minder dan een hedendaagse, selfmade homo universalis werd.
It became evident that the house to be designed would be part of a new eco-estate, located on a outskirts of the Pietersberg; a beautiful spot in the hills, with a panoramic view over the river Maas and the nearby city of Maastricht. During the progression of the design of the house, the surrounding agricultural land, full of historical agricultural poison, was transformed into a contemporary eco-estate: a mini arcadia. The complex now includes vineyards, fruit trees and vegetable gardens. A number of areas are grazed by primal cows. The architectural language for the intended villa demanded both the kind of seriousness and playfulness, that puts things into perspective. After all, that is how we also looked at the present landscape. Keep in mind, that the present formative nature that arose over the centuries also has a similar dualism. We often make ourselves believe, that we meet untouched nature. Nothing could be further from the truth, not here either. Many human hands have already touched these landscapes. All too often, there were cannons of attacking armies on this spot, which rigorously explored more than just the landscape. Those looking for substantiation often start with the raw, unprocessed. In our culture, we like to refer to it as a family of the archaic; almost unedited by human hands, perhaps. Our actions like to be the measure of things and we consequently like to measure nature (that raw material) with that standard. Therefore and self-satisfied, we see such ‘raw’ material as the beginning of something. We were allowed to create this design, together with the artist Xander Spronken and his team. As an independent artist, he is used to hammering meaning into centimetres thick steel. A while back, he started building his own studio and house, using almost petrified, recycled, hardwood harbour quay piles. Eventually, he created a number of buildings for friends and acquaintances; and now this house. The building shows as little complex detail or contemplation as possible, together with a focus on a 'primitive' primal detailing, whenever details were needed. The design has been developed, assuming that the first hunch is often best and overthinking can lead to flattening. As a result, the syntax in the architecture shows a refreshing simplicity. Although demonstrably hyper-rigid, there is ample room for an inspiration that fits so well with our daily and, above all, immature human actions. The rigid use of recycled wooden beams and columns automatically creates an archetype of the Modern; a glass box with an autonomous supporting structure. The creation of the estate and this building would have been inconceivable without years of endless inspiration of an extremely steadfast client, who by the way became no less than a contemporary, self-made polymath.